Lekarze coraz częściej diagnozują u swoich pacjentów schorzenia układu pokarmowego. Jednymi z poważniejszych są zaburzenia mikroflory jelitowej, które wpływają na funkcjonowanie całego organizmu. W ich wyniku może dojść do nadmiernego namnożenia się bakterii, wchodzących w skład własnej mikrobioty pacjenta i rozrostu bakteryjnego w jelicie cienkim. W przypadku SIBO (Small Intestinal Bacterial Overgrowth) niezbędne jest przestrzeganie specjalnej diety, ograniczającej spożycie produktów, stanowiących pożywkę dla drobnoustrojów. Chociaż sama dieta nie wyeliminuje problemu, to jednak może wspierać leczenie SIBO i minimalizować objawy choroby. Sprawdź, co jeść, a czego unikać przy zespole rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego i jak może wyglądać przykładowy jadłospis dla pacjentów. Podpowiadamy, jak komponować posiłki, aby były pożywne i nie wywoływały nieprzyjemnych dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Z tego artykułu dowiesz się: SIBO (ang. Small Intestinal Bacterial Overgrowth), czyli zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego to stan, do którego dochodzi w wyniku nadmiernego wzrostu bakterii w obrębie tego narządu. Mimo iż są to drobnoustroje naturalnie bytujące w przewodzie pokarmowym danej osoby, to jednak ich nadmierna kolonizacja zaburza mikroflorę i niekorzystnie wpływa na pracę jelit. U pacjenta pojawiają się dolegliwości, takie jak bóle brzucha, biegunki, czy wzdęcia. Dzieje się tak w wyniku rozrostu bakterii produkujących gazy, które wypełniają jelita oraz zaburzeń, związanych z trawieniem i wchłanianiem niektórych węglowodanów. Spożywanie pokarmów, wspierających rozwój tego rodzaju bakterii, spowoduje nasilenie objawów, dlatego niezbędne jest przestrzeganie zaleceń dietetyka, najlepiej specjalizującego się w żywieniu pacjentów z SIBO.Zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO) – dlaczego przestrzeganie diety jest tak istotne?
Dieta eliminacyjna nie rozwiąże jednak wszystkich problemów: konieczna jest również antybiotykoterapia. Antybiotyki (tetracyklina, amoksycylina + kwas klawulanowy, czy doksycyklina) ograniczają rozrost bakteryjny jelita cienkiego, co pozwala złagodzić objawy. Jednak wraz z leczeniem farmakologicznym powinna być wdrożona dieta.SIBO to choroba, która ma tendencję do nawracania, dlatego pacjent powinien dbać o to, aby w jadłospisie nie pojawiały się niektóre pokarmy.
Odpowiednio skomponowane menu znacznie zmniejsza ryzyko nawrotu SIBO po uprzednim wyleczeniu schorzenia. Warto jednak pamiętać, że pacjent powinien być pod opieką lekarza, najlepiej gastrologa lub gastroenterologa i od razu zgłaszać, jeśli objawy zaczną nawracać.
Rodzaje diet polecanych przy SIBO
Osobom z zespołem rozrostu bakterii w jelicie cienkim poleca się kilka rodzajów diet. Prowadząc obserwacje pod opieką dietetyka, można dobrać taki sposób żywienia, który pomoże złagodzić dolegliwości związane z chorobą.
Dieta FODMAP (low FODMAP)
FODMAP to skrót od angielskiego Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides And Polyols, co oznacza „fermentujące oligo- di- i monosacharydy oraz poliole”. To grupa węglowodanów o krótkich łańcuchach, które słabo się wchłaniają i szybko fermentują – fruktoza, laktoza, fruktany, galaktany i poliole.
Spożywanie produktów o wysokiej zawartości FODMAP może nasilać objawy SIBO, dlatego dieta low FODMAP skutecznie je eliminuje.
Dieta specyficznych węglowodanów (dieta SCD – Specific Carbohydrate Diet)
Tego rodzaju jadłospis opiera się na ograniczeniu większości węglowodanów (skrobia, polisacharydy, disacharydy) oprócz cukrów prostych, które łatwo przenikają przez ściany jelita cienkiego.
Dieta GAPS(Gut and Psychology Syndrome Diet)
To jeszcze bardziej restrykcyjna dieta, niż SCD. Dieta GAPS eliminuje zboża, zarówno glutenowe, jak i bezglutenowe, cukier w każdej postaci (również słodziki), soki owocowe (dopuszcza przygotowane w domu), warzywa skrobiowe, rośliny strączkowe, kawę, herbatę, nabiał i wiele innych produktów spożywczych.
Co wolno jeść, a co należy wykreślić z jadłospisu przy SIBO?
Lista produktów dozwolonych przy SIBO:
- warzywa (marchew, ogórek, pomidor, bakłażan, sałata, jarmuż, seler, dynia, bataty, kabaczek, szczypiorek),
- owoce (kiwi, banan, cytrusy, winogrona, ananasy, owoce jagodowe w ograniczonych ilościach),
- mleko i produkty mleczne bez laktozy,
- napoje roślinne: migdałowy, ryżowy, quinoa,
- mięso, ryby i jaja,
- pieczywo bezglutenowe i inne produkty bez glutenu (ryż, makaron, płatki owsiane),
- orzechy włoskie, ziemne, migdały, pestki dyni, nasiona słonecznika.
Lista produktów niewskazanych przy SIBO:
- warzywa: cebula, szparagi, brokuły, karczochy, pory, buraki ćwikłowe, grzyby, kapusta, koper włoski, czosnek,
Już wiesz, co może znaleźć się w Twoim menu, a czego należy unikać, aby nie nasilić objawów choroby. Oto przykładowy jadłospis dla osób, które obawiają się nawrotu SIBO. Warto jednak pamiętać, że dieta powinna być indywidualnie dobrana do potrzeb oraz stanu zdrowia (także schorzeń współistniejących) każdego pacjenta, dlatego najlepiej poprosić dietetyka o pomoc w określeniu kaloryczności i skomponowaniu jadłospisu. Śniadanie – kanapki z szynką z kurczaka Dwie kromki chleba bez glutenu posmaruj odrobiną masła, połóż na to szynkę, umyte liście sałaty, plastry pomidora i ogórka, a na koniec posyp posiekanym szczypiorkiem. II śniadanie – koktajl z pomarańczy i jarmużu Obierz pomarańczę ze skórki, weź połowę owocu i podziel na cząstki, a następnie wrzuć je do blendera. Dodaj garść jarmużu i szklankę napoju migdałowego bez cukru, po czym wszystko zblenduj na gładki koktajl. Obiad – sałatka z indykiem i komosą ryżową 150 g piersi z indyka posyp solą, pieprzem i naturalnymi przyprawami, a następnie upiecz w piekarniku. Ugotuj komosę ryżową i pokrój w kostkę warzywa – pomidora, ogórka i paprykę. Upieczoną pierś również pokrój, a na koniec wszystko wrzuć do miski, dodaj łyżkę oliwy z oliwek i wymieszaj. Podwieczorek – serek wiejski bez laktozy z bananem Pokrój pół banana w plasterki lub kostkę i wrzuć do serka wiejskiego, a następnie wymieszaj. Kolacja – jajecznica ze szczypiorkiem i pomidorem Pokrój warzywa i wrzuć je na rozgrzaną patelnię z łyżką oleju rzepakowego. Wbij dwa jajka i smaż na średnim ogniu, aż do uzyskania ulubionej konsystencji. Do jajecznicy możesz zjeść kromkę chleba orkiszowego na zakwasie. Komponowanie jadłospisu dla chorych na SIBO opiera się nie tylko na ogólnych wytycznych, ustalonych przez dietetyków, ale także o obserwację konkretnego pacjenta i wywiad. Może się okazać, że część dozwolonych produktów będzie nasilać objawy z powodu nietolerancji. W takiej sytuacji konieczna jest eliminacja lub zmniejszenie ilości spożywanego składnika. Warto jednak układać dietę z pomocą doświadczonego dietetyka, aby wesprzeć leczenie SIBO i zapobiec nawrotom choroby. Aleksandra Chojnowska – absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, magister filologii polskiej, copywriterka. Od lat zgłębia wiedzę na tematy związane ze zdrowiem oraz urodą i z pasją pisze o tym, jak każdego dnia dbać zarówno o siebie, jak i o bliskich. Prywatnie doświadczona mama.SIBO: dieta – przykładowy jadłospis
Podsumowanie
Źródła:
Autorka
